Mieszkanie w budynku wielorodzinnym często oznacza brak dostępu do własnego ogródka. Chcesz odpoczywać na świeżym powietrzu? Uprawiać ekologiczne warzywa i owoce? Jest na to sposób – to ogródek działkowy. Dowiedz się, na jakich zasadach można z niego korzystać.
Czym ogródek działkowy różni się od działki rekreacyjnej?
Zarówno działka rekreacyjna, jak i ogródek działkowy w ramach Rodzinnych Ogródków Działkowych (ROD) są nabywane w celach wypoczynkowych i rekreacyjnych. Między tymi typami działek są też jednak istotne różnice. Dotyczą one kilku aspektów – są to:
- Forma własności. Po zakupie działka rekreacyjna jest własnością nabywcy – dane właściciela są ujawniane w księdze wieczystej. W przypadku ogródków działkowych kwestia własności wygląda inaczej. Poszczególne ogródki należą do Polskiego Związku Działkowców, a użytkownicy są ich dzierżawcami. Ma to swoje daleko idące konsekwencje – dotyczą one m.in. możliwości zagospodarowania ogródka.
- Maksymalna powierzchnia działki. Zgodnie z Regulaminem ROD powierzchnia ogródka działkowego nie może przekraczać 500 mkw. Takich ograniczeń nie ma w przypadku działek rekreacyjnych.
- Maksymalna powierzchnia budynków. W ogródku nie można posadowić altany lub obiektu gospodarczego o powierzchni zabudowy większej niż 35 mkw. (w przypadku altan do powierzchni zabudowy nie wlicza się tarasu, werandy lub ganku, gdy ich łączna powierzchnia nie przekracza 12 mkw.). Maksymalna wysokość to 4 lub 5 m – odpowiednio przy dachu płaskim lub stromym.
Dzierżawa ogrodu działkowego rodzi też pytanie o kwestie spadkowe. Czy ogródek działkowy wchodzi w skład spadku? Nie, ogródek działkowy nie podlega dziedziczeniu. Działkowiec za swojego życia nie może też dysponować działką, gdyż faktycznie nie należy ona do niego. W art. 35 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych można przeczytać, że prawo do działki położonej na terenie ROD wygasa z chwilą śmierci działkowca.
Jak zagospodarować ogródek działkowy?
Działkowcy nie mają pełnej dowolności w urządzaniu dzierżawionego ogródka działkowego. Mimo że nie obowiązuje ich wskaźnik intensywności zabudowy, to muszą oni przestrzegać regulaminu, który wymusza wiele ograniczeń. Jak zagospodarować ogródek działkowy zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami?
Z reguły budynek służący do wypoczynku (altana) nie jest jedynym obiektem na terenie ogródka. Wynika to z przeznaczenia tego gruntu. Działkowcy korzystają z działek, aby wypoczywać wśród zieleni lub uprawiać warzywa, owoce czy inne rośliny. W rezultacie na terenie ogródków działkowych może się znajdować:
- Szklarnia, tunel foliowy, okna inspektowe
- Studnia, sieć wodociągowa, kanalizacyjna i elektryczna
- Zbiornik wodny, np. basen czy oczko wodne
- Bezodpływowy zbiornik na nieczystości ciekłe
- Pergola, trejaż, ogródek skalny, murki kwiatowe
- Kącik wypoczynkowy
- Piaskownica, huśtawka i inne urządzenia rekreacyjne
Każda działka musi być wyposażona w kompostownik. Dodatkowe ograniczenia dotyczą też ogrodzenia – nie może ono przekraczać wysokości 1 m i powinno być ażurowe. Jeżeli jako działkowiec chcesz mieć ogrodzenie w postaci żywopłotu, będziesz musiał uzyskać zgodę użytkownika sąsiedniej działki.
Czy na ogródkach działkowych można mieszkać?
To jedno z częściej zadawanych pytań. ROD często znajdują się w dobrych lokalizacjach, a dodatkowo utrzymanie działki ROD jest tańsze niż np. mieszkania. Czy zatem zamieszkanie na działce jest alternatywą? Czy na ogródkach działkowych można mieszkać? Odpowiedź jest negatywna – zabrania tego Regulamin ROD. Na terenie ogródków działkowych nie można ani mieszkać, ani prowadzić działalności gospodarczej.
Działkowiec nie może też:
- Prowadzić jakiejkolwiek działalności zarobkowej na terenie działki ROD
- Wynajmować części lub całej działki
Inaczej mówiąc, ogródki działkowe służą jedynie do zaspokajania potrzeb działkowca i jego rodziny w zakresie wypoczynku, rekreacji i prowadzenia upraw ogrodniczych. Korzystanie w inny sposób z działki jest niedozwolone.
Mimo że na terenie ogródków działkowych nie można mieszkać, to nie ma przeszkód, aby zameldować się pod ich adresem – tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 czerwca 2008 r. (sygn. akt II OSK 608/07). Powodem jest cel, dla którego funkcjonuje instytucja zameldowania – służy ona jedynie do celów ewidencyjnych.
Czy warto kupić ogródek działkowy?
Ogródek działkowy to tańsza alternatywa dla działki rekreacyjnej położonej za miastem i jednocześnie sposób, aby zyskać kawałek zielonej przestrzeni w pobliżu miejsca zamieszkania. Odpowiedź na pytanie, czy warto kupić ogródek działkowy, zależy jednak od Twoich potrzeb. Zakup takiej działki będzie dobrą decyzją, jeżeli masz w planach:
- Prowadzenie upraw ogrodniczych. Dysponując działką na terenie ROD, możesz uprawiać m.in. pomidory, sałatę, truskawki czy poziomki.
- Spędzanie czasu na świeżym powietrzu. Wystarczy, że na działce posadzisz rośliny wymagające systematycznego doglądania, a zyskasz motywację, aby się na niej często pojawiać.
Jak nabyć ogródek działkowy? Sformułowania „zakup ogródka działkowego” czy „sprzedaż ogródka działkowego” wprowadzają w błąd – działki położonej na terenie ROD nie można kupić. Mimo że te zwroty są powszechnie używane w ogłoszeniach, to w rzeczywistości kupujący płaci sprzedającemu jedynie odstępne i w konsekwencji nabywa prawo do korzystania z ogródka. Przez cały okres użytkowania działki nabywca jest jej dzierżawcą, a nie właścicielem.
Kupno ogródka działkowego – jakie formalności? Aby doszło do zawarcia umowy dzierżawy działkowej, konieczne jest spełnienie następujących wymogów:
- Działkowiec musi być osobą pełnoletnią
- Musi zostać podpisana umowa pomiędzy stowarzyszeniem ogrodowym a zainteresowanym działkowcem – umowę może podpisać również małżeństwo (każdy z małżonków)
- Umowa musi zostać zawarta w formie pisemnej – pod rygorem nieważności
- Przy ustanowieniu prawa do działki musi zostać ustalone miejsce zamieszkania działkowca
Chcesz mieć silniejsze zabezpieczenie? Na Twój wniosek dzierżawa działkowa może zostać ujawniona w księdze wieczystej.
Ile kosztuje ogródek działkowy?
Jeżeli spojrzeć na oferty sprzedających, to pod względem oczekiwań finansowych są one bardzo zróżnicowane. Ile kosztuje ogródek działkowy? Za niewielkie, często zaniedbane ogródki trzeba zapłacić ok. 10 000 zł. Jeżeli jednak na działce znajduje się murowany domek z pełnym wyposażeniem oraz zadbaną roślinnością, ceny często dochodzą nawet do 170 000 zł. Cena ogródka jest też uzależniona od lokalizacji ROD. Za działkę w centrum np. Gdyni trzeba zapłacić więcej niż za ogródek położony w małej miejscowości.
Koszt odstępnego nie jest jedynym wydatkiem, z jakim musi liczyć się przyszły działkowiec. Jeżeli chcesz dzierżawić działkę ROD, musisz uwzględnić:
- Koszty utrzymania. Informacja o wysokości czynszu (opłat ogrodowych) najczęściej znajduje się w umowie. Na czynsz składają się m.in. wydatki na inwestycje, utrzymanie porządku i czystości, podatki oraz opłaty związane z zarządzaniem ROD.
- Koszty ubezpieczenia. Ile kosztuje ubezpieczenie ogródka działkowego? Domek posadowiony w ogródku działkowym można ubezpieczyć wraz z polisą mieszkaniową. W rezultacie cena ubezpieczenia jest uzależniona od wartości nieruchomości.
Chociaż zakup ogródka działkowego wiąże się z określonymi wydatkami, to jest też interesującą formą inwestowania oszczędności. Wzrost cen ziemi sprawia, że w przyszłości jako działkowiec możesz żądać wysokiego odstępnego od potencjalnych nabywców.
