Zanim w ziemię na placu budowy zostanie wbita pierwsza łopata, inwestor musi skonsultować się z geodetą. Co to za specjalista? Czym zajmuje się geodeta? Jak wygląda droga do zostania geodetą i jakie wymagania trzeba spełnić, aby uzyskać uprawnienia? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
Kto to geodeta?
Geodeta to osoba zajmująca się pracami geodezyjnymi i pracami kartograficznymi. Aby móc wykonywać czynności jako geodeta, należy zdobyć uprawnienia zawodowe – trzeba m.in. odbyć praktyki zawodowe oraz (niemal zawsze) zdać egzamin zawodowy. Osoby bez uprawnień wciąż mogą pracować w zawodzie, ale nie mogą zajmować samodzielnego stanowiska. Najczęściej pracują one jako pomocnik geodety.
Ciekawostką może być, że w okresie przed II wojną światową termin „geodeta” był zarezerwowany wyłącznie dla specjalistów, którzy zajmowali się pomiarami dużych obszarów, w tym również całej Ziemi. Osoby, które wykonywały pomiary mniejszych obszarów, określano jako „mierniczych przysięgłych”.
Budowa domu wymaga współpracy z wieloma specjalistami oraz zapoznania się z treścią różnych dokumentów. Jednym z nich jest miejski plan zagospodarowania przestrzennego – sprawdź co to za plan i dowiedz się, dlaczego jego znajomość jest kluczowa.
Czym zajmuje się geodeta?
Inwestorzy prywatni doskonale wiedzą, że formalności związanych z budową domu jest dużo – trzeba uzyskać pozwolenie na budowę domu, a także skonsultować się z geodetą. Czym zajmuje się geodeta? Na placu budowy wykonuje on pomiar działki, na podstawie którego zostają następnie wyznaczone granice działki. Do zadań geodety należy też wyznaczenie (po uzgodnieniu z inwestorem) miejsca, w którym zostanie wybudowany budynek. Ale to nie wszystkie zadania, jakie stoją przed geodetą – ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne wskazuje, że prace geodezyjne i prace kartograficzne obejmują:
- projektowanie i wykonywanie pomiarów m.in. geodezyjnych i astronomicznych w związku z opracowaniem dokumentacji geodezyjnej dotyczącej nieruchomości na potrzeby choćby postępowań administracyjnych;
- projektowanie i wykonywanie zobrazowań lotniczych oraz zobrazowań satelitarnych;
- tworzenie dokumentacji geodezyjnej na potrzeby postępowań administracyjnych;
- wykonywanie opracowań geograficzno-kartograficznych na potrzeby budownictwa;
- wykonywanie map (m.in. topograficznych);
- czynności geodezyjne na potrzeby budownictwa – to choćby wykonywanie geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych podczas projektowania, budowy i rozbiórki różnych obiektów budowlanych.
Zarobki
Z perspektywy osób, które rozważają tę ścieżkę kariery, istotne jest pytanie o zarobki geodety. Ile zarabia geodeta? Odpowiedź wcale nie jest prosta – dochody w tej branży, podobnie jak w wielu innych, są mocno zróżnicowane. Jak można przeczytać na portalu Geoforum.pl w 2022 r. średnia miesięczna pensja geodety wynosiła 5237 zł netto. Jeżeli jednak przyjrzeć się wynikom przeprowadzonej ankiety bardziej szczegółowo, to okaże się, że rozpiętość zarobków była duża i mieściła się w przedziale od 4500 do 40 000 zł netto miesięcznie.
Na wyższe zarobki mogą liczyć geodeci, którzy zdecydują się na pracę w sektorze prywatnym. Jednocześnie w tej grupie najlepiej zarabiają właściciele (prezesi) firm geodezyjnych.
Jak zostać geodetą?
Aby w przyszłości zostać geodetą, nie trzeba kończyć studiów na kierunku geodezja – ten zawód jest również dostępny dla osób posiadających wykształcenie średnie. Także osoba, która ma wieloletnie doświadczenie geodezyjne, ale nie ma wykształcenia średniego, może otrzymać uprawnienia zawodowe. Nadawaniem tych uprawnień zajmuje się Główny Geodeta Kraju. Inaczej mówiąc, aby wykonywać zawód geodety, trzeba uzyskać uprawnienia.
Osoby, które nie uzyskały uprawnień i mają wykształcenie średnie, często pracują jako pomoc geodety. Ich zarobki najczęściej są też niższe niż dochody geodety.
Uprawnienia geodety
Jak zdobyć uprawnienia geodety? Proces nabywania uprawnień wraz z wymaganiami stawianymi kandydatom został uregulowany w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju z dnia 28 lipca 2020 r. w sprawie uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii. Aby uzyskać uprawnienia, należy złożyć wniosek o nadanie uprawnień zawodowych wraz z wymaganymi załącznikami – są to:
- dziennik praktyki zawodowej – okres praktyki zawodowej zależy od tego, czy kandydat ukończył studia, czy też nie;
- fotografie – wymagane są 2 zdjęcia o wymiarach 35×45 mm;
- potwierdzenie wniesienia opłaty skarbowej.
Większość przyszłych geodetów musi też zdać egzamin. Składa się on z dwóch części – pisemnej i ustnej. Dopuszczenie do części ustnej jest uzależnione od wyniku egzaminu pisemnego.
Od kandydata na geodetę wymaga się posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych i niekaralności. Osoby, które nie spełniają tych dwóch warunków, nie mają szansy na zdobycie uprawnień bez względu na to, czy posiadają kierunkowe wykształcenie.
